Een van de vijf universele menselijke waarden uit de leringen van Sri Sathya Sai Baba is ahimsa. Dit Sanskriet woord dat vertaald wordt als geweldloosheid (non-violence) is een thema waarbij in eerste instantie vooral wordt gedacht aan geweldloosheid in de uiterlijke wereld.
Geweldloosheid is één van de facetten van Waarheid. Als je eenmaal de verwantschap van alle wezens beseft, de fundamenteel atmische eenheid en hun eenheid met God, zul je elkaar niet opzettelijk pijn doen of ongemak veroorzaken.
~ Sri Sathya Sai Baba
Vooral een innerlijke kwaliteit
In onze uiterlijke wereld doen de mensen elkaar bewust en onbewust veel geweld aan. Willen wij hier op aarde in vrede en verzoening met elkaar leven dan is ahimsa naar de ander toe een onmisbare kwaliteit of noodzaak. Deze kernwaarde gaat terug op het jainisme en het boeddhisme waar dit spiritueel begrip voorkomt in het Sanskriet als: Ahimsa Parmo Dharmah (Ahimsa is de Allerhoogste Dharma (Wet)). De meest bekende persoon uit de recente geschiedenis die zich voor ahimsa inzette, is Mahatma Gandhi. Zijn leringen over passief verzet, satyagraha, of vasthouden aan de waarheid, zijn ook nu nog levendig en inspireren velen in hun leven. Door de Verenigde Naties is Gandhi’s geboortedag, 2 oktober, uitgeroepen tot de Internationale Dag van Geweldloosheid. Sri Sathya Sai Baba zegt over ahimsa in een van zijn toespraken het volgende: “Ahimsa betekent niet alleen een levend wezen geen kwaad doen, zelfs niet door een woord, blik of gebaar. Verdraagzaamheid, beheerstheid, gelijkmoedigheid, dat helpt je om steeds ahimsa te beoefenen. Ahimsa is een van de facetten van Waarheid. Als je eenmaal de verwantschap tussen alle wezens beseft, de fundamenteel atmische eenheid en hun eenheid met God, zul je elkaar niet opzettelijk pijn doen of ongemak veroorzaken”. Want door een ander pijn te doen, doen we in wezen ook onszelf pijn, met als gevolg karmische uitwerkingen voor onszelf. Uit de toespraak van Baba is duidelijk op te maken dat het heel belangrijk is dat wij leven vanuit het principe dat wij allen die ene atma (ziel) zijn. Hiervoor is het noodzakelijk dat wij niet alleen individueel maar ook op mondiaal niveau een bewustzijnsverandering doormaken. Alleen dan zullen wij in staat zijn om de conflicten op alle niveaus het hoofd te bieden.
Ahimsa is in principe vooral een innerlijke kwaliteit. Voor spirituele mensen is het een belangrijk thema in hun leven. Het beoefenen van ahimsa, vergeving, actieve liefde, ethiek en mededogen is de sleutel van alle traditionele spirituele
wegen. Als je het spirituele pad bewandelt, is het goed om ervan doordrongen te zijn dat er naast geweld jegens een ander, ook geweld naar jezelf op persoonlijk niveau bestaat. Laat ons dit aspect eens nader onderzoeken. Baba zegt dat het eten van ongezond voedsel of negatief of minderwaardig denken over ons zelf ook geweld is. Voedsel beïnvloedt op een zeer subtiele manier onze geest en denken. Ongezond of niet satvisch voedsel, zoals vlees, beïnvloedt je dus op een negatieve manier. Je geest kan er rusteloos van worden, je kunt last krijgen van negatieve emoties of zelfs lichamelijk ziek worden. Negatief of minderwaardig denken over jezelf maakt je ongelukkig. In plaats van vrede en geluk ervaar je lijden, verdriet en innerlijke conflicten.
Hoe ontstaan innerlijke conflicten?
Er wordt gezegd dat innerlijke conflicten ontstaan omdat wij ons identificeren met allerlei zaken die wij in wezen niet zijn. Stel je hebt een mooie vaas geërfd van je overgrootouders. De vaas is daarom heel dierbaar voor jou. Als iemand nu die vaas breekt, wordt je heel verdrietig, je hart breekt. Je hebt je immers met de vaas geïdentificeerd. Zo hebben wij ons met veel zaken in ons leven geïdentificeerd: de kleren die wij dragen, het huis waar je in woont, familie en vrienden, je lichaam en zelfs je gedachten en emoties. Alles is een deel van jou geworden. Als je een moment rustig zou kunnen zitten en je zelf met niets zou identificeren zou je in vrede met jezelf kunnen zijn en je ware zelf kunnen ervaren. Als je dit moment en jezelf de vrijheid geeft om er gewoon te zijn, dan is er geen conflict of geweld, noch naar jezelf, noch naar de ander, noch naar het leven.
Hier volgt een mooi verhaal over Boeddha en geweldloosheid: Er was eens een man die had gehoord over de Boeddha en dat hij zo vredig en geweldloos was, ongeacht wat hij tegenkwam. Deze man besloot om de goddelijke meester te testen. Drie dagen deed hij grof en onhebbelijk tegen de Boeddha. Hij had op alles wat de
Boeddha zei of deed, iets aan te merken. Hij viel de Boeddha verbaal aan, probeerde een boze reactie aan hem te ontlokken, maar de Boeddha wankelde nooit. Steeds reageerde hij geduldig met liefde en vriendelijkheid. Ten slotte hield de man het niet langer uit. “Hoe kon u zo vredig en vriendelijk zijn, terwijl ik u alleen maar vijandig bejegende?” De Boeddha antwoorde: “Als iemand je een geschenk van woede of vijandigheid aanbiedt en je accepteert het niet, dan is het nog steeds van de gever.” Waarom zou je ervoor kiezen overstuur te raken van iets wat niet van jou is? Als je het hart ontwapent, empathie beoefent en geweldloosheid in jezelf ontwikkelt zal dat je zeker vooruit brengen op je spirituele pad. Vanzelfsprekend zal dat ook bijdragen aan een betere wereld. “Aham Brahmasmi”, uit het Sanskriet vertaald, betekent: Ik ben het Brahman, het Universum. Wij zijn niet in de wereld, wij zijn niet van de wereld, maar de hele wereld is in ons.
Tags: ahimsa Geweldloosheid