Het Joodse volk heeft altijd vastgehouden aan één God die aan het begin en het einde staat van de schepping.

In 722 v.Chr. werd Israel bezet door de Assyriërs en in 586 v.Chr. valt Juda voor de Babyloniërs. Een moeilijke maar betekenisvolle tijd breekt aan, namelijk de Babylonische gevangenschap, waarin het volk geestelijk op de been wordt gehouden door de grote profeten (Jesaja, zie afbeelding).

Na de Babyloniërs komen de Perzen. Gedeeltelijk keren de joden terug naar Palestina en de tempel, welke inmiddels niet meer was, werd herbouwd. Na de Grieken komen de Romeinen als nieuwe overheersers. Jeruzalem werd in 70 na Chr. belegerd en de tempel verwoest. De joden raakten verspreid over het Romeinse rijk (de diaspora) waar later nieuwe verbanningen plaatsvinden. De synagoge wordt voortaan de plaats van samenkomst en beleving van de godsdienst.

De Holocaust tijdens de tweede Wereldoorlog betekent een nieuwe slag voor het Jodendom. Een geheel nieuwe situatie ontstond met de stichting van de staat Israël in 1948. Dit ging gepaard met het verdrijven van de Palestijnen die al eeuwen in dat grondgebied woonden. Voor het eerst sinds 19 eeuwen hebben de joden hiermee weer een eigen huis. Ongelukkigerwijs is mede hierdoor het Midden-Oosten een politiek zeer gevoelig en explosief gebied geworden.

Het Joodse volk heeft altijd vastgehouden aan één God die aan het begin en het einde staat van de schepping. De ziel is zuiver bij geboorte, daar gaat men vanuit. Mensen zijn geboren met een jetser hatov, de neiging om goed te doen, en een jetser hara, de neiging om slecht te doen. Hiermee zijn mensen vrij om te doen wat zij willen. Onreine zaken moeten vermeden worden zoals bloed, menstruerende vrouwen, sperma, niet kosjer eten en varkens.

De leefregels zijn samengevat in de ‘Tien Geboden’ zoals deze aan Mozes zijn gegeven. De bijbel van de joden, de Tenach, kwam tot stand gedurende een lange periode en komt tot uiting in onder andere geschiedschrijving, lofzang en spreuken. De Thora, oftewel de “Wet”, bevat de vijf oudste boeken namelijk Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium, waarvan de oudste gedeelten nog tot Mozes terug gaan.

Later kwamen er boeken van de Profeten en de Psalmen. Rond 100 na Chr. groeide de behoefte om de boeken van de bijbel goed vast te leggen. De grens werd gelegd bij de boeken die er al voor 500 v.Chr. geschreven waren. De historische commentaren op de Joodse bijbel zijn verzameld in de Talmoed. Joden geloven dat er eens een Messias zal komen die het Joodse volk terugvoert naar het beloofde land.

Het Jodendom heeft verschillende stromingen gekend. Rond het begin van onze jaartelling waren er bv.:

De Farizeeën: de chassidische of vrome sekte binnen het Jodendom
De Sadduceeën: een groep rond de priesters van hogere rang
De Essenen: chassidisch en in afzondering levend en
De Samaritanen: een verwant volk dat zich niet
geheel aan de Wet hield. Na de verwoesting van de tempel door de
Romeinen leefden de Joden verspreid.

In het huidige Jodendom zijn de volgende groepente noemen:
Zeer vrijzinnige groepen, met name in de USA. Zeer orthodoxe groeperingen als de Chassidiem: de in zwart geklede mannen met ongeknipte haren. Het Chassidisme is een volkse en mystieke richting die de verwachting van de Messias ziet als actieve heiliging van het leven hier en nu. In het oosten ontwikkelde zich begin deze eeuw een nieuwe nationalistische richting die leidde tot het Zionisme, dit is het streven om alle Joden te verenigen op historische grond, Palestina. In het huidige Israël leven de Chassidiem, de vrijzinnige joden en een grote groep volledig ontkerkelijkte Joden onder de nodige spanningen tezamen.

De joodse kalender gaat terug op die van de Babyloniërs en kent twaalf maanden.
De grote feestdagen zijn:

Jom Kipoer, de Grote verzoendag
Soekot, het Loofhuttenfeest
Channoeka, het feest van de inwijding van de tempel
Poeriem, de herinnering aan de geschiedenis rond Esther en Mordechaï
Pesach, de herdenking van de uittocht uit Egypte

Tags: jodendom