Op 5 juni 2013 vieren (herdenken) Surinaamse Hindostanen het feit dat het dit jaar 140 jaar geleden is dat de eerste Hindostanen in 1873 voet aan wal hebben gezet in Suriname. 5 Juni is bij hen Á-Pravasi Divas.

Suriname blijft in de harten van alle Surinamers overal ter wereld hun vaderland.

Onze kirtans en andere activiteiten zijn een ontmoetingsplaats van mensen van allerlei komaf. Het is niet een gewone ontmoeting. We mogen best stellen dat het een spirituele ontmoeting is tussen mensen die hun wortels hebben in verschillende culturen. Met recht mogen we constateren dat deze ontmoeting een toonbeeld is van (spirituele) integratie. Alle bezoekers ontmoeten elkaar liefdevol, met wederzijds respect, waardering en ze leren van elkaar. Dit hebben we te danken aan de leringen van onze geestelijke Inspirator Bhagavan Sri Sathya Sai Baba.

Toch is het elkaar leren kennen een gegeven dat steeds aangevuld en uitgebouwd dient te worden. Uit vragen en meningen van blanke Nederlanders blijkt vaak dat zij weinig afweten van de achtergronden van Hindostanen die een Surinaamse achtergrond hebben. Velen verkeren in de veronderstelling dat Hindostanen rechtsreeks uit India komen. Dit misverstand mag hun niet verweten worden, omdat zij op school weinig tot niets over de achtergronden van Hindostanen hebben geleerd. Op hun beurt weten Hindostanen veel meer over Nederlanders, omdat zij zowel in Suriname als hier genoeg over Nederland en de Nederlandse taal en cultuur hebben geleerd. Het is jammer dat ook veel Hindostanen, oud en jong, weinig afweten van hun geschiedenis.
In Nederland leren de kinderen op school haast niets over hun eigen achtergronden. En ouders geven weinig door aan hun kinderen omdat ze een goede kennis daarover missen en alleen in grote lijnen iets weten te vertellen. Men beseft niet hoe belangrijk kennis van de eigen achtergronden is voor de ontwikkeling van de unieke identiteit van elk kind.

De naderende 5 junidag is een welkome aanleiding om iets over de historische achtergronden van Hindostaanse kirtan bezoekers te vertellen. Op 5 juni 2013 vieren (of herdenken) Surinaamse Hindostanen het feit dat het dit jaar 140 jaar geleden is dat hun voorouders voor het eerst voet aan wal in Suriname hebben gezet. Op die dag hebben talrijke organisaties in Suriname en Nederland activiteiten gepland om stil te staan bij deze gebeurtenis in het verleden.

Hindostaanse Immigratiedag

Monument van Baba en Mai (Vader en Moeder) op de plek in Paramaribo waar de eerste Brits-Indische contractanten voet aan wal in Suriname hebben gezet.

Toen in 1863 in de Nederlandse kolonie Suriname de slavernij zou worden afgeschaft en voorzien kon worden dat de negerslaven massaal de gehate plantages zouden verlaten, begon Nederland uit te kijken naar andere arbeiders voor zijn suiker-, koffie- en cacaoplantages . Die vond men in het voormalige Brits-Indië dat een kolonie was van Engeland. Dit land had al ervaring met Brits-Indische (lees Hindostaanse) arbeiders in zijn koloniën Mauritius, Zuid-Afrika en Caraïbische landen als Guyana en Trinidad. Nederland sloot een overeenkomst met Engeland waarna het toegestaan werd om in Brits-Indië mensen als contractarbeiders voor Suriname te werven. Er ontstond een groot netwerk om mensen te ronselen die gedurende 5 jaar onder contract het slavenwerk moesten overnemen.

In dorpen en op markten van vooral de provincies Uttar Pradesh (UP) en Bihar in Noord-India werden mensen vaak onder valse voorwendsels
tussen 1873 en 1916 gelokt om naar Suriname mee te gaan.

Dit gebied ligt ten zuiden van midden-Nepal waar de moedertalen Bhojpuri en Avadhi worden gesproken. In deze periode werden vanuit Calcutta (het huidige Kolkata) ongeveer 34.000 mannen en vrouwen, hindoes en moslims, naar Suriname gebracht , aanvankelijk met zeilschepen, later met stoomschepen. Bij de jaarlijkse herdenkingen valt steevast de naam Lalla Rookh als eerste zeischip waarmee 410 mannen en vrouwen na een reis van ongeveer drie maanden in Suriname aankwamen. Onderweg stierven 11 mensen die een zeemansgraf kregen. De ontberingen tijdens de lange zeereis, de ellende en de barre omstandigheden in dat verre vreemde land worden nog vaak in liederen bezongen. De plantagedirecteuren waren dezelfde als tijdens de slavernij en de vernederingen en mishandelingen waren wreed. Aan boord en op de plantages stierven in de contractperiode meer dan 5000 mensen aan ontberingen en tropische ziekten. Van de 34.000 mensen besloot uiteindelijk ongeveer 11.000 terug te gaan naar hun land. De rest, ongeveer 22.000 personen, koos Suriname als nieuw vaderland.

In Suriname ontpopten Hindostanen zich als harde en spaarzame werkers die vooral in de landbouw een bestaan vonden. Langzamerhand drongen ze door tot andere beroepen en onderwijs werd gretig aangegrepen als middel om vooruit te gaan. Het familiecontact met India was zo goed als totaal verbroken. Er ontstond een Surinaams nationaal bewustzijn en men werd zich bewust van een eigen Surinaamse identiteit met een eigen taal, het Sarnami-Hindustani, en een eigen variant van het hindoeïsme. Met de opkomst van de filmindustrie en religieuze invloed ontstond er meer contact met India.

Op politiek gebied kregen de Hindostanen ook enige zeggenschap, maar toen Creoolse nationalisten een eenzijdige onafhankelijkheid van Suriname begonnen na te streven, raakte de relatie tussen Hindostanen en Creolen verstoord. Voor en na de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 kozen veel Hindostanen en Creolen een veilig heenkomen in Nederland uit vrees voor raciale onlusten. Maar Suriname blijft in de harten van alle Surinamers overal ter wereld hun vaderland. Er is een intensief familiecontact, mede door druk vliegverkeer tussen beide landen. Met India is er vanuit Nederland en enigszins vanuit Suriname steeds meer contact. Men gaat regelmatig op bedevaart of op zoektocht naar de roots in de gebieden van oorsprong van de voorouders.

In Nederland wonen nu ongeveer 170.000 Hindostanen. Ongeveer ditzelfde aantal woont in Suriname. Veel jonge kinderen behoren al tot de zevende of achtste generatie. Van Hindostaanse Nederlanders mag gezegd worden dat drie landen een speciale plek in hun hart hebben: Nederland, Suriname en India. Ze hebben al van huis uit een internationale oriëntatie meegekregen.

Tags: Hindostanen Immigratiedag Surinaamse Hindostanen