Ganesha Chaturthi is een feestdag ter ere van de geboorte van Shri Ganesha, de olifanthoofdige zoon van Shiva-ji en Mata Parvati.

Hij wordt aanbeden als God van de wijsheid, goed geluk en verdrijver van obstakels. Dit feest wordt gevierd tijdens de maand Bhádrapada of Bhado “de zesde maand”, en vangt aan op de shukla chaturthi, oftewel de vierde dag van de wassende maan. Dat betekent dat het feest meestal ergens tussen 20 augustus en 15 september valt volgens de westerse kalender.

Dit jaar valt Ganesha Chaturthi op 9 september. Ganesha werd geschapen als een uit de geest geboren zoon van Shiva-ji en Mata Parvati. Terwijl hij de aanwijzingen volgde die zijn moeder hem had gegeven om haar verblijf te bewaken, kwam het kind Ganesha in conflict met zijn vader Shiva. Zij herkenden elkaar niet omdat zij elkaar lang niet gezien hadden.

Toen Ganesha halsstarrig weigerde om Shiva toe te laten tot het verblijf van zijn moeder, werd Shiva boos en sloeg Ganesha’s zijn hoofd af. Later begreep Shiva wat hij had gedaan. Hij kreeg berouw en zette het hoofd van een babyolifant die toevallig langsliep op het lichaam van Ganesha.

Wat symboliseert Ganesha en wat is de spirituele betekenis?

Zijn vorm als olifant verwijst naar Ganesha’s functie als overwinnaar van moeilijkheden. Zijn ene slagtand duidt op de noodzaak voor de mens om het ego van zich af te schudden en om offers te brengen op het geestelijke pad. Het duidt ook op de noodzaak van een sterke spirituele wil om te besluiten tot een rechtvaardige individuele actie en niet daarvan af te wijken. Zijn vier armen verwijzen zowel naar zijn vermogen om mensen te helpen als de sterke wil om het kwaad te vernietigen. Ganesha’s komische forse lichaam symboliseert blijdschap en welwillendheid en zijn rol als brenger van succes. Hij houdt enerzijds verschillende symbolische voorwerpen in zijn handen afhankelijk van de rol die hij in een bepaalde situatie moet vervullen. Anderzijds is hij omringd door symbolen voor zijn liefde voor de goede dingen van het materiële leven, zoals de schaal met zoetigheden waar Ganesha dol op is, en die bij beelden en op plaatjes van hem bijna altijd opvallend worden getoond.

Volgens Bhagavan Sri Sathya Sai Baba dienen wij om gelukkig te leven zonder zorgen en moeilijkheden te bidden tot Shri Ganesha. Het is niet noodzakelijk om naar een tempel te gaan. Ganesha woont in ons als onze intelligentie (buddhi) en wijsheid (vijnána). Als je op een juiste wijze gebruik maakt van je intelligentie en wijsheid zal je succesvol zijn in je leven.